Baabetên jêrê wek belgeya têkildarî testê pêbawer in:

• Encama nerênî ya testa Antîjenê ku ji aliyê kes bi xwe va pêk hatiye, û di sîstema proseskirina daneyên îdarî da hatiye tomarkirin û pêkanîna wê kêmtir ji 24 saetan berê pêk hatiye:
• Belgeya ku ji aliyê navendeka rêpêdayî (wek mînak di çarçova Österreich testet – Teststraßen da, dermanxane) li gorî encama nerênî ya testa Antîjenê ku pêkanîna wê kêmtir ji 48 saetan berê pêk hatiye.
• Belgeyek ji aliyê navendeka rêpêdayî derbarê encama nerênî ya testa PCR'ê ku pêkanîna wê kêmtir ji 72 saetan berê pêk hatiye.

Kesên başbûyî bi qasî şeş mehan piştî bidawîhatina tûşbûnê ji pêkanînaa testê miaf in. Babetên jêrê wek belgeya başbûnê pêbawer in.

• Guwahiyeka bijîşkî têkildarî tûşbûna bi SARS-CoV-2 û başbûnê ku di şeş mehên borî da qewimiye û bi testa biyolojîk a mplekûlî hatiye piştrastkirin;
• Guwahiya Qerentîneyê ku di şeş mehên borî da jibo kesê tûşbûyî bi KOVÎD-19ê hatiye dayîn;
• Belgeya têkildarî Antîbodiyên pûçker ku zêde ji sê mehan ji wê derbas nebûbe.

Babetên jêrê wek belgeya pêkanîna vaksînekirinê bi vaksîneke bi destûra navendî li dijî KOVÎD-19ê pêbawer in:

1. Yekemîn vaksînekirin, ji roja 22an a piştî yekemîn vaksînekirinê, ku nabe zêde ji sê mehan berê pêk hatibe, an
2. Vaksînekirina duyem, ku nabe zêde ji 9 mehan piştî vaksînekirina duyem pêk hatibe, an
3. Vaksînekirin ji roja 22an a pêkanîna vaksînekirinê têkildarî vaksînên ku bi aawayekî takedoz (yekdozî) destûra wan tê dayîn, û nabe zêde ji 9 mehan berê pêk haatibe, an
4. Vaksînekirin bi şertê ku testa molekûlî jibo SARS-CoV-2 (testa PCR) herîkêm 21 rojan beriya vaksînekirinê an belgeya têkildarî antîbodiyên pûçker beriya vaksînekirinê hebin û nabe zêde ji 9 mehan berê pêk hatibe.

• Testa xweceribandinê ku wek mînak li nav odeyê pêk hatiye, nikare we belge were bikaranîn.
• Pêwîstiya bo raberkirina belgeya têkildarî testa nerênî, vaksînekirin an baştirbûn derbarê zarokên bin deh salî û zarokên ku di dibistana seretayî da perwerdehiyê dibînin, nayê sepandin.
• Heke belgeya têkildarî testa nerênî, vaksînekirin an başbûna ji nexweşiyê neyê raberkiirn, divê wek istîsna testa Antîjenê ya pêkhatî ji aliyê kes bi xwe va û di bin çavdêriya rêveber an kesê ku ji aliyê rêveberê şirketekê an rêveberê werzişî, navendeka çandî û seyranê, navendeka paqijî û an jî bi çavdêriya berpirsê komcivînê pêk were. Encama nerênî yaa testê divê di heyama mayînê li ber dest be.

Belgeyên selimandinê yên n avbirî li jorê divê bi zimanê almanî an inglîzî werin raberkirin.

• Dema derbasbûna bo mekanên gelemperî di atmosfera vekirî da jî kesê ku di malekê da najîn, divê navbira herîkêm a 1 mitrî berçav bigirin.
• Dema derbasbûna bo mekanên gelemperî di atmosferên sergirtî da, têkildarî kesên ku di malekê da najîn, divê navbira herîkêm a 1 mitrî were berçavgirtin û maska FFP2 ya bê fîlter were danîn.

• Her dema ku pêkan be, çalakiya karî divê ji malê pêk were (tenê bi lihhevkirina xwediyê kar û karmend pêkan e).
• Di cihê kar da divê navbira herîkêm a 1 mitrî were berçavgirtin û di atmosferên sergirtî da divê maske were danîn. Heke têkiliya fîzîkî digel kesên din tunebe (şêwaza kar bi awayê takekeî li ofîsekê) metirsiya tûşbûna bi nexweşiyê bi riya kiryarên parastinê yên guncan (wek mînak veqetandina beşan anku partition wall) gihîştibe asta herîkêm, ev yek nayê sepandin.
• Lihevkirina deqîqtir navbera xwediyê kar û karmend pêkan e.
• Rêveberên şirketeka bi zêdetir ji 51 karmendan divê plana pêşîlêgirtirina ji KOVÎD-19ê jibo gihandina xetera tûşbûna bi nexweşiyê amade bikin û cih bînin.
• Rêveber û kedkar di beşa amadekirin û belavkirina xwarekê da tenê di rewşekê da dikarin derbasî cihê karê xwe bibin ku belgeyên selimandina pêbawer a aniha ya testa nerênî, vaksînekirin an başbûnê raber bikin. Heke encama test raber nekî, divê hertim maskeya FFP2 ya bêyî derika bêhnkişandinê heta di rewşa têkiliya rasterast digel mişteriyan di atmossfera derve da dayînî.

Testên komên karî:

• Hin komên karî divêbelgeya têkildarî testa nerênî, vaksînekirin an Başbûnê raber bikin (Testa Antîjenê an testa PCR'ê jibo SARS-CoV-2 divê herîpirr her 7 rojan were raaberkirin û belgeya wê bi qasî 7 rojan li ber dest be, belgeyên din divê di heyama pêbawerbûna têkildar da li ber dest bin). Ev babet ev in:
  • Kedkarên bi têkiliya rasterast digel mişteeriyan (wek mînak: Dikanên biçûk, Xizmetên ku bi navbira fîzîkî ya nêzik tên raberkirin, hotêl, veguhestin)
  • Mamsote di têkiliya tev xxwendekar û zarokan
  • Kedkar di beşa lojestîkî ya enbarê (depoyê), heke navbira herîkêm a 2 mitrî nikare rêkûpêk were parastin.
  • Kedkarên ku li navendên îdarî û dadgehan xizmetên amadeyî raber dikin.
  • Çavdêr, fêrkar û kesên din li komcivînên têkidlar di werzişên profesiyonal da
• Heke encama testê neyê raberkirin, divê dema têkiliya digel mişteriyan, saetên karî, di beşa lojestîkî ya enbarê (depo) an dema têkiliya tev xwendekaran, hertim maskeya FFP2 ya bê fîlter were bikaranîn.
• Kedkarên li navendên fêrkirina seretayî (zarokxane, navendên lêmiqatebûna ji zarokan) ku têkiliya rasterast digel zarokan hene divê belgeya têkildarî Testa Nerênî, vaksînekirin an Başbûnê raaber bikin (Testa Antîjenê ya testa PCR'ê jibo SARS-CoV-2 divê herîpirr her 7 rojan were raberkirin û belgeya wê bi qasî 7 rojan li ber dest be, belgeyên din divê di heyama pêbawerbûna têkildar da li ber dest bin). Heke encama testa nerênî raber bikî, tu yê ji pêwîstiya danîna maskeyê werî miafkirin. Heke encama testa erênî raber nekî, divê di têkiliya tev zarokan hertim maskeya FFP2 ya bê fîlter dayînî.

Xizmetên ku bi navbira fîzîkî ya nêzik tên raberkirin:

• Derbasbûna bo cihên karî yên derveyî şirketekê jibo raberkirina xizmetên ku bi navbira fîzîkî ya nêzik tên raberkirin, wek mînak di çarçova seredana bo malê, di rewşa hebûşna belgeya têkildarî Testa Nerênî, vaksînekirin an Başbûnê rêpêdayî ye. Ev babet derbarê raberkirina xizmetên perestariyê û lêmiqatebûna gerrok pêk tê, u di vê rewşê da belgeya pêkanîna testê divê her heft rojab pêk were. Dema têkiliya tev mişteriyan, divê maska FFP2 ya bê fîlter were danîn.

Kiryarên têkildarî komên berziyan:

Piştevaniya taybet di cihê kar da jibo kesên ku nexweşiyên wan ên dil ûdemaran heye, tê sepandin:

• Nexweşên ku li ber metirsiyeka zêdetir in, nameyekê ji Rêxistina Sîgortaya Civakî werdigirin ku dikarin wê nîşanî bijîşkê xwe bidin an dikarin rasterast seredana bijîşkê xwe dikin.
• Li gorî çeklîsstê (checklist), bijîşk dê guwahiyekê jibo karmend dinivîse da ku ew wê jibo wergirtina piştgiriyê bide xwediyê kar.
• Jibo kedkaran sê bijarde hene:
  • Jibo dabînkirina ewlehiya xwe li cihê kar, tu bi xwe li dû parastina ewlehiyê li cihê kar, wek odeya taybetî xwe an mewqiyeka karî ya taybet.
  • Heke ev derfet tuneye, divê encama kar li malê were berçavgirtin.
  • Heke ev yek jî ne pêkan e, karmend dibê ji pêkanîna kar were miafkirin; dewleta federal cebirandina mesrefan digire ustiyê xwe.

Sseredana bijîşk neçarî nîne, lê kesên tûşbûyî bi nexweşiyên dil mafê xwe yê wergirtina piştevaniya taybet hene.

• Dibistan bi awayê berdewam bi awayê pola amadeyî tê lidarxistin. Pêşmerca beşdariya di pola amadeyî da, hebûna belgeya têkildarî testa nerênî an Başbûnê ye.
• Xwendekar li dibistanên seretayî û dibistanên taybet divê li derveyî polan û odeyên komî maskeyê dayînin.
• Xwendekar li dibistanên navîn û polên asta nizimtir ên AHS'ê divê di tevahiya avahiya dibistanê da, her wiha li nav polê maskeyê dayînin.
• Xwendekarên din astên jortir divê di tevahiya avahiya dibistanê da, her wiha li nav polan û dema kirrînê di tevahiya avahiya dibistanê da (wek mînak li xwaringehê / Kafetirya) maskeya FFP2 dayînin.
• Zarokxane û navendên din ên fêrkariya seretayî jibo tevahiya zarokên ku hewcetî bi lêmiqatebûnê hene, bi mercê berçavgirtina asteke jorîn a kiryarên tendurustî û pêşîlêgirtinê vekirî ne.
• Tevahiya kesên li avahiya dibistanê divê maskeyê dayînin.
• Li zanîngehan, fêrkarî hema wisa bi paratsina vebijarka online tê lidarxistin.

• Di wesayît û amûrên veguhestina gelemperî û rawestgehên têkildar û cihê libendêmanê da divê navbira herîkêm a yek mitrî were berçavgirtin û maskeya FFP2 ya bêyî derika bêhnkişandinê were danîn.
• Heke ji ber hejmara rêwiyan û dema siwarbûn û peyabûnê, îmkana parastina navbira herîkêm a 1 mitrî tunebe, dikare bi awayê istîsna dev jê were berdan.
• Danîna maskeya FFP2 ya bê fîlter di tevahiya heyama rêwîtî û gerrê da neçarî ye.
• Ev rêzik her wiha derbarê bikaranîna Telekabîn û trena çiyayî tê sepandin. Di cihê têketinê û dema veguhestina di Telekabîn û trenên çiyayî da ku sergirtî ne an banê wan heye (wek mînak li nav odeya Telekabînê, odeya bêhnvedanê, kursîhilgira (chairlift) biban) divê maskeya FFP2 ya bê fîlter were danîn.
• Telekabîn û trenên Çiyayî ku sergirtî ne an banê wan heye (wek mînak li nav odeyên Telekabînê, odeya bêhnvedanê, kursîhilgira biban) tenê rêpêdayî n eku sedî 75 ji kapasîteya wan were bikaranîn. Wek mînak, di Kursîhilgira ku herîpirr 8 kes dikarin tê da bin, tenê 6 kes dikarin têkevinê. Ev yek derbarê kesên ku di malekê da dijî, nayê sepandin.
• Bikaranîna hevpar a erebeyê ji aliyê kesên ku di malekê da najîn, tenê di rewşekê da rêpêdayî ye ku tenê 2 kes di her rêzeke kursiyan da ji wan ajovan rûnin û maskeya FFP2 ya bê fîlter dayînin. Ev yek derbarê taksî û şirketên wisa tên rêwîhilgir jî tê sepandin. Dema cîbicîbûna kesên astengdar û bi cîbicîbûna xwendekaran, di rewşa pêwîst da li gorî hejmara rêwiyan ev yek dikare neyê berçavgirtin.

• Derbasbûna bo mekanên ticarî ji saet 5:00 b.n heta 12:00 pêkan e. Saetên karî yên dirêjtir jibo dermanxane, benzînxane (rawestgehên Şarjê) û cihên kincşûştinê, her wiha mekanên ticarî li rawestgehên tren û balefirgehan tê sepandin.
• Dema derbasbûna bo nav beşên têkildarî mişteriyan, divê di navbera kesên ku li malekê najîn, herîkêm yek mitr navbir hebe (ev yek derbarê bzarên atmosfera vekirî jî rast e) û maskeyeka FFP2 ya bêyî derika bêhnkişandinê were danîn.
• Rêzikên têkildarî testên komên karî derbarê rêveberên navendên ticarî û karmendên ku di têkiliya rasterast digel mişteriyan in, tên sepandin. Heke belgeyeka wiha neyê raberkirin, dema têkiliya digel mişteriyan divê maskeya FFP2 ya bê fîlter were danîn.
• Rêveberên navendên ticarî divê piştrast bin ku herî pirr hejmara mişteriyên ku bi awayê hevdem li navenda ticarî ne, bi awayekî ye ku jibo her mişteriyekî 10 mitrên çarkunc (m²) atmosfer heye (Heke beşa têkildarî mişteriyan biçûktir ji 10 mitrên çarkunc be, tenê kesek dikare hevdim têkeviê. Ev yek derbarê navendên ticarî yên girêdayî bi hev (navendên kirrînê û bazarçeyan) jî tê sepandin.
• Derbasbûna bo navendên ticarî yên girêdayî bi hev (wek mînak navendên kirrînê, bazarçe) pêkhatîji rêbijurk, asansor û pilekan, her wiha cihên din ên gelemperî tenê jibo mişteriyan jibo derbasbûna li beşên têkildarî mişteriyan li navendên ticarî pêkan e. Nemaze, vexwwarin û xwarin rêpêdayî nîne.

• Derbasbûna mişteriyan bo navendên ticarî ku xizmetên bi navbira fîzîkî ya nêzik raber dikin (Xemlîngeh, Çêkerên Por (wig), xemlîner (barber), salûnên nenynûkê, salûnên Piyêrsîngê (piercing) û tetûyê, salûnên Masaj û firikandinê, lêmiqatebûna piyan) û navendên seyran û bêhnvedanê di rewşekê da rêpêdayî ye ku mişterî bikare belgeya têkildarî testa Nerênî, vaksînekirin an Başbûnê raber bike, û ev babet divê jibo heyama mayînê li ber dest be. Ji bilî vê yekê, dema bikaranîna xizmetên ku hevrê digel navbira fîzîkî ya nêzik tên raberkirin, divê maskeya FFP2 ya bê fîlter were danîn.
• Pêkanîna xizmetên ku bi navbira fîzkî ya nêzik tên raberkirin, bi awayê seredana malê jî rêpêdayî ye.
• Xizmtên din tenê bo hejmareke kesan ku hebûna wan pêwîst e, were raberkirin.

​​​​Malên salmezinan û navendên lêmiqatebûna ji salmezinan û her wiha navendên neguhêr (sabit) ên raberkirina alîkariya bo astengdaran.

Rêzikên têkildarî kedkaran:

• Belgeya têkildarî testa nerênî, vaksînekirin an Başbûnê divê her heft rojan were raberkirin (Testa Antîjenê an testa PCR'ê jibo SARS-CoV-2 divê herîpirr her 7 rojan were raberkirinû jibo heyama 7 rojan li ber dest be, belgeyên din divê di heyama pêbawerbûna têkidlar a xwe li ber dest bin.)
• Di têkiliya digel kedkaran da, divê hertim maskeya CPA an maskeya FFP2 ya bê fîlter were danîn.

Rêzikên têkildarî şêniyan:

• Belgeya têkildarî testa nerênî, vaksînekirin an Başbûnê divê beriya wergirtina nû were raberkirin.
• Rêveber divê testên KOVÎD-19ê yên hefteyî jibo şêniyan raber bikin.
• Jibo malên salmezinan û navendên Lêmiqatebûna ji salmezinan babetên jêrê jî tên sepandin. Jibo weergirtin û pejirandina dubare ya şêniyên ku di heyama 7 rojan da terka sitargeh anku cihê mayînê kirine, herîkêm her sê rojan divê Testa Antîjenê an testa PCR'ê were raberkirin.
• Pejirandina herîpirr sê seredaneran jibo her şêniyekî di rojê da pêkan e. Ev babet di çarçova hevrêtiya teskînî û nexweşxaneyî da, her wiha lêmiqatebûnên rûhî û piştevaniya di rûdanên qeyranî yên jiyanê da nayê sepandin.
• Babetên istîsna derbarê şêniyên bin temenê qanûnî an şêniyên ku hewcetî bi piştgiriyê hene, tên sepandin. Jibo wan îmkana wergirtina herîpirr du kesên zêdebarî jibo her şêniyekî heye.

Rêzikên têkildarî seredaner û kesên bi wan ra:

• Seredaner divê belgeya têkildarî, Testa nerênî, vaksînekirin an Başbûnê raber bikin, û ev babet divê di heyama mayînê da li ber dest bin.
• Ji bilî vê yekê, seredaner û kesên bi wan ra divê herîkêm 2 mitran ji kesên ku bi wan ra li malekê najîn, dûr bin û hertim maskeya FFP2 ya bê fîlter dayînin (heta wê demê ku mekanîzmeka din a guncan a parastinê jibo veqetandina atmosferê tunebe).

Navendên nexweşxaneyî û dermanî û mekanên din ku di wan da xizmetên tendurustiyê tên raberkirin.

Rêzikên têkildarî kedkaran:

• Her heft rojan divê belgeya têkildarî Testa nerênî, vaksînekirin an Başbûnê were raberkirin û divê jibo heyama heft rojan li ber dest be.
• Di têkiliya digel kedkaran da, divê hertim maskeya CPA an maskeya FFP2 ya bê fîlter were danîn.

Rêzikên têkidlarî nexweşan:

• Jibo her nexweşekî derfeta pejirandina seredanerekî di rojê da heye. Babetên istîsna derbarê kesên bin temenê qanûnî an nexweşên ku hewcetî bi piştgiriyê hene, nexweşên ducanî (pêş û piştî zarokanînê), her wiha seredan û hevdêtin di çarçova hevrêtiya vehesîn (teskînî) û nexweşxaneyî û her wiha lêmiqatebûnên rûhî û piştevaniya di rûdanên qeyranî yên jiyanê tên sepandin. Jibo wan wergirtin û pejirandina herîpirr du seredanerên zêdebarî jibo her şêniyekî pêkan e.

Rêzikên têkildarî seredaner û kesên bi wan ra:

• Belgeya têkildarî testa nerênî, vaksînekirin an Başbûnê divê were raberkirin û ev babet divê di heyama Mayînê da li ber dest be. Ev babet derbarê kesên hevrê di heyama zarokanînê da nayê sepandin.
• Divê navbira fîzîkî ya herîkêm 2 mitrî navbera kesên ku li malekê najîn were berçavgirtin û maskeya FFP2 ya bêyî derika bêhnvedanê were danîn (Heta dem aku mekanîzmeka din a guncan a parastinê jibo veqetandina atmosferê tunebe).

• Di saetên karî li navendên îdarî û dadgehan da, divênavbira herîkêm a yek mitrî navbera kesên ku li malekê najîn were berçavgirtin û maskeya FFP2 ya bêyî derika bêhnkişandinê were danîn.

• Navendên ticarî yên çêkirin û belavkirina xwarinê destûra xwe hene ku ji saet 5:00 b.n heta 12:00 vekirî bin. Xizmetên radestkirinê hîn jî bi awayê şev û rojî rêpêdayî ye.
• Di atmosferên sergirtî da, hebûna komên seredaner heta herîpirr 8 kesan ji Malên (Haushalt) cûrbecûr her wiha zarokên bin temenê qanûnî yên wan (an zarokên bin temenê qanûnî ku di bin çavdêriyê da ne) an komên seredaner ku di malekê da dijî rêpêdayî ye.
• Di atmosferên vekirî da, hebûna komên seredaneran bi herîpirr 16 kesan her wiha zarokên wan ên bin temenê qanûnî (an zarokên bin temenê qanûnî ku di bin çavdêriyê da ne) an komên seredaneran ku di malekê da najîn, rêpêdayî ye.
• Rêveber tenê di rewşekê da dikarin mişteriyan werbigirin û bipejirînin ku belgeya têkildarî Testa Nerênî, vaksînekirin an Başbûnê raaber bikin û ev babet divê di heyama Mayînê da li ber dest be. Ev babet derbarê xwwarinên lezgîn (Fastfood) û xwaringehên li atmosfera vekirî da, wek mînak kiyoska firotina Sûsîsê (Sausage) nayê sepandin.
• Dema derbasbûna bo nav xwaringehê heta bicihbûna li kêleka maseyê an terikandina maseyê divê maskeya FFP2 ya bê fîlter were danîn û divê navbira herîkêm a 1 mitrî digel kesên din (ku ser bi koma seredaneran nînin) were berçagirtin.
• Rêveber divê piştrast bin ku navbira herîkêm a 1 mitrî navbera komên seredaneran heye an jî kiryara din a guncan a parastinê jibo veqetandina atmosferê berçav bigirin.
• Xwarina xwarek û vexwarinkê nabe ku li kêleka cih pêk were (Yanî nexwarina xwarekê di beşa resepsiyonê da) Xwarin tenê di beşa maseyên diyarkirî da rêpêdayî ye. Xwarina xwarek an vexwarinkam li Festfûd û xwaringehên di atmosfera vekirî (wek mînak li kiyoska firotina Sûsîsê) ji vê yekê tên vawêritn.
• Self-Servîs tenê di rewşekê da rêpêdayî ye ku bi kiryarên baldariyê yên tendurustiyê yên taybet xetera tûşbûna bi nexweşiyê ye.
• Derbarê navendên çêkirin û belavkirina xwarin û vexwarinê yên jêrê, saetên karî yên navbirî li jorê û hejmara herîpirr a seredaneran nayê sepandin û her wiha tu hewcetiyek bi raberkirina belgeya têkildarî encama nerênî ya testê, Vaksînekirin an Başbûnê tune.
  Ji wan navendên çêkirin û belavkirina xwarin û vexwarinê di babetên jêrê da:
  • navendên nexweşxaneyî û dermanî,
  • malên salmezinan, navendên lêmiqatebûna ji salmezin û astengdaran,
  • navendên lêmiqatebûn/bicihkirina zarok û xortan (Pêkhatî ji dibistan û baxçeyên zarokan),
  • şirket
  • veguhestina gelemperî, bi şertê ku xwarin û vexwarin tenê bo rêwiyan were radestkirin.
• Radestkirina xwarin û vexwarinê di navebra saet 5:00 b.n û 12:00 da rêpêdayî ye, bi şertê ku li wî cihî (û her wiha di navbira 50 mitrî ji navenda çêkirin û belavkirina xwarekê) neyê bikaranîn. Dema radestkirinê, divê ku navbira herîkêm a 1 mitrî ya navbera kesên ku li malekê najîn were berçavgirtin û maskeya FFP2 ya bê fîlter were danîn. Di navbera saet 12:00 heta 5:00 b.n û roja din xwarin û vexwarin di mesafeya 50 mitrî ya cihê çêkirin û belavkirina xwarekê ne pêkan e.

• Navendên bicihbûnê destûr hene ku careke din bên vekirin. Ev yek her wiha pêkhatî ji mekanên taybetî kempîng û karwanê, keştiyên bi kabîn û sitargehên di bin çavdêriyê da ne.
• Rêveber di rewşekê da dikarin mêvanan bo cara yekem werbigirin ku belgeya têkildarî Testa Nerênî, vaksînekirin an Başbûnê raber bikin û ev yek di heyama Mayînê da li ber dest be.
• Li mekanên gelemperî, divê navbira herîkêm a yek mitrî di navbera kesên ku li Malekê najîn û di maleke hevpar da nînin were berçavgirtin û di atmosfera sergirtî da divê maskeya FFP2 ya bêyî derika bêhnkişandinê were danîn.
• Li mekanên gelemperî, divê navbira herîkêm di navbera kesên ku li Malekê najîn û di maleke hevpar da nînin were berçavgirtin û di atmosfera sergirtî da divê maskeya FFP2 ya bê fîlter were danîn.
• Di cihê çêkirin û belavkirina xwarinê li navendên îqametê da, qanûnên têkildarî çêkirin û belavkirina xwarekê tên sepandin.  Li mekanên werzişî û enistîtûyên seyranê tê ser bi navendên bicihbûnê, qanûnên têkildarî mekanên werzişî û navendên seyranê tên sepandin. Kesên ku di maleka hevpar da tên bicihkirin, weke wan kesan in ku di maleke hevpar da dijîn.
• Jibo rêveberrên van navendên ticarî û kedkarên wan ku têkiliya wan a rasterast bi mişteriyan ra heye, rêzikên têkildarî testên komên karî tên sepandin.
• Li xewgeh û odeyên hevpar ên razanê, divê navbira herîkêm a 1 mitrî di navbera kesên ku li malekê najîn were berçavgirtin. Heke ev derfet tunebe, divê atmosfrereka mayîna şevûrojî navbera komên seredaneran vala were hîştin.

• Di atmosferên sergirtî yên navendên mezhebî da, divê navbira herîkêm a yek mitrî navbera kesên ku li malekê najîn were berçavgirtin û maskeyeka FFP2 ya bêyî derika bêhnkişandinê were danîn.
• Dema pêkanîna kiryarên dînî, dikare dev ji navbira herîkêm were berdan.

• Komcivîn di şert û mercên jêrê da rêpêdayî ne:
  • Di atmosferên sergirtî da, herîpirr 8 kes ji Malên cûrbicûr her wiha zarokên wan ên bin temenê qanûnî (an zarokên bin temenê qanûnî yên di bin çavdêriyê da) dikarin beşdarî komcivînê bibin.
  • Jibo komcivînên bi amadebûna herîpirr 8 kesan (her wiha herîpirr 6 zarokên bin temenê qanûnî) ji herîpirr du Malan (Haushalt), pêwîst nîne ku maskeya FFP2 were danîn û hewcetiyek bi parastina navbira herîkêm a yek mitrî nîne.
  • Di atmosferên vekirî da, herîpirr 16 kes ji Malên cûrbicûr zêde her wiha zarokên bin temenê qanûnî dikarin beşdarî Komcivînê bibin.
  • Lidarxistina Komcivînin bi beşdariya herîpirr 17m kesî, tenê di rewşa ragihandina lidarxistina Komcivînê bo rayedaran û raberkirina belgeya têkildarî Testa nerênî, Vaksînekirin an Başbûnê ji aliyê beşdaran va rêpêdayî ye û ev yek divê di heyama Komcivînê da li ber dest be.

• Komcivînên bêyî diyarkirin û terxankirina mekanê rûniştinê (9 kes û zêdetir di atmosferên sergirtî da, 17 kes û zêdetir di atmosfera vekirî da) bi herîpirr 50 beşdaran di şert û mercên jêrê da pêkan in:
  • Kesê berpirs divê herîkêm hefteyekê pêştir Komcivînê ji Rêveberiya berpirs a navçeyê ra ragihîne.
  • Beşdar tenê bi raberkirina belgeya têkildarî Testa nerênî, vaksînekirin an Başbûnê tên wergirtin û ev yek di vê di heyama Mayînê da li ber dest be.
  • Her cûre xwarin an vexwarin rêpêdayî nîne. Xizmetên xwarin û vexwarinê,
  • Divê navbira herîkêm a 1 mitrî di navbera kesên ku li malekê najîn da were berçavgirtin.
  • Di atmosferên sergirtî da divê maskeya FFP2 were danîn.
  • Cejnên Jidayîkbûn û dawet û dîlan jî dikevin bin vê qanûnê.
• Komcivînên bi diyarkirin û terxankirina mekanê rûniştinê (ji 9 kesî zêdetir û) bi herîpirr 1.500 beşdaran di atmosfera sergirtî da û (ji 17 kesî û zêdetir û) heta herîpirr 3.000 kesî di atmosfera servekirî da di şert û mercên jêrê da rêpêdayî ne:
  • Hejmara herî pirr a kesên ku bi awayê hevdem beşdar in divê bi awayekî be ku ji sedî 75 kapasîteya meknê komcivînê zêdetir nebe;
  • Komcivînên bi herîpirr 50 beşdaran divê herîkêm hefteyekê pêştir ji Rêveberiya berpirsa Navçeyê ra bên ragihandin. Jibo komcivînên bi zêdetir ji 51 beşdarî, divê destûra rêveberiya berpirs a Navçeyê were wergirtin. Ev yek her wiha derbarê pêşangehên pisporî û taybet û yên gelemperî jî rast e.
  • Beşdar tenê bi raberkirina belgeya têkildarî Testa nerênî, vaksînekirin an Başbûnê tên wergirtin û ev yek di vê di heyama Mayînê da li ber dest be.
  • Derbarê xwarin û vexwarinê rêzikên têkildarî beşa çêkirin û belavkirina xwarek û vexwarinkan tên sepandin.
  • Divê navbira herîkêm a 1 mitrî di navbera kesên ku li Malekê najîn an sser bi heman koma seredaneran nînin da, were parastin. Heke parastina navbira ewleh ji ber cûreya danîna kursiyan ne pêkan be, ev yek nayê sepandin. Di vê rewşê da, divê atmosfera vala ya herîkêm bi qasî kursiyekê di navbera maseyên komên seredaneran da hebe.
  • Di atmosferên sergirtî da divê maskeya FFP2 were danîn.
  • Di komcivînên zêdetir ji 50 kesî da, divê nûnereekî KOVÎD-19ê were dioyarkirin û planeke pêşîlêgirtina ji KOVÎD-19ê were amadekirin û cihanîn.
• Çend komcivîn dikarin hevdem werin lidarxistin, bi şeryê ku hejmara beşdaran ji hejmara herîpirr a diyarkirî li jorê di her komcivînekê da zêdetir nebe û bi kiryarên guncan rê li ber qelebalixîyê were girtin.
• Babetên istîsna di rêzikên jorîn da ev in:
  • Komcivîn di cihê jiyana kesane, ji bilî komcivînên li mekanên ku jibo mayînê nayên bikaranîn, nemaze garaj, Bax, sûle an depoyan.
  • Komcivînên karî, heke ev babet jibo parastina çalakiya karî pêwîst bin.
  • Merasima binaxkirinê
  • Komcivînên jibo armancên fêrbûna kar û fêrkirina tekmîlî yên karî, jibo pêkanîna kiryarên pêwîst ên Entegrasiyonê li gorî Qanûna Entegrasiyon, amadekirin û pêkanîna Karê ceribandinî û fêrkirina bilind a Ajovaniyê û ezmûnên gelemperî yên ajovanî û ezmûnên dawî yên karî.
    • Ji bilî kiryarên parastinê yên gelemperî, beşdar tenê bi raberkirina belgeya têkildarî Testa Nerênî, vaksînekirin an Başbûnê tên pejirandin û ev yek divê di heyama dema Komcivînê da li ber dest be.
    • Heke ji ber pênase û cûreya fêrkirin, fêrbûna kar û fêrkirina bilind, parastina navbira herîkêm a 1 mitrî navbera kesan û / anjî danîna maskeya FFP2 ne pêkan be, divê bi kiryarên din ên guncan jibo parastinê, metirsiya tûşbûnê bigihêje asta herîkêm.
  • Lidarxistina komcivînan li gorî qanûnên Kombûnan (xwenîşandan)
  • Komcivîn li mekanên werzişî yên ne-gelemperî
• Navbera kesên ku di malekê da najîn, divê navbira herîkêm a 1 mitrî were berçavgirtin û maskeya FFP2 were danîn.

Derbasbûna bo cihê seredaneran li pêşaneghên taybet û gelemperî di navbera saet 5:00 b.n û 12:00 di şert û mercên jêrê da rêpêdayî ye:

• Navbira herîkêm a 1 mitrî digel beşdarên din divê were berçavgirtin.
• Di atmosferên sergirtî da divê maskeya FFP2 were danîn.
• Jibo her seredanerekî 10 m² ji atmosfera diyarkirî li ber dest be.
• Seredaner tenê bi raberkirina belgeya têkildarî Testa Nerênî, Vaksînekirinan Başbûnê tên wergirrtin û ev babet divê jibo heyama seredana pêşangehê li ber dest be.

Derbasbûna bo navendên çandî careke din di şert û mercên jêrê dfa pêkan e. Ev babet pêkhatî ji Mûzexane, Pêşangeh, Pirtûkxaneyên gelemperî û pirtûkfiroşiyan e.

• Di dema seredanê da, divê navbira herîkêm a yek mitrî di navbera kesên ku li malekê najîn da were berçavgirtin û di atmosferên sergirtî da divê maskeya FFP2 ya bêyî derika bêhnkişandinê were danîn.
• Rêveber divê piştrast bin ku hejmara herîpirr a seredanerên ku bi awayê hevdem li navenda çandî an pirtûkxaneyê da ne bi awayekî be ku 10 m² jibo her seredanerekî li ber dest be (heke beşa seredaneran biçûktir ji 10 m² be, her carê tenê seredanerek dikare derbasî nava wê bibe).

Derbasbûna bo navendên werzişî di navbera saet 5:00 b.n heta 12:00 bi şertên jêrê rêpêdayî ye:

• Jibo mekanên werzişî di atmosferên sergirtî da, rêveber divê piştrast bibin ku hejmara herî pirr a mişteriyên ku bi awayê hevdem li wir hene bi awayekî be ku 10 m² atmosfer jibo her mişteriyekî li ber dest be; Heke beşa mişteriyan biçûktir ji 10 m² be, her carê tenê mişteriyek zêdeyî kesekî din ji Mala wî/wê dikare derbasî nav beşa mişteriyan bibe.
• Divê navbireka herîkêm 1 mitrî di navbera mişterî û kesên din ku bi wî/wê ra li malekê najîn hebe û ji bilî dema werziş an hemamê, divê maskeya FFP2 ya bê fîlter were danîn. Derbarê pêkanîna werzişên ku ji ber cûreya werzişê bi têkiliya leşî ne, di babetên berçavnegirtina navbira fîzîkî bi awayê demkî di çarçova pêkanîna werzişê û raberkirina alîkarî û xizmetên ewlehiyê yên pêwîst, berçavgirtina navbirê nayê sepandin.

• Rêveberên mekanên werzişî yên ne-gelemperî tenê di rewşekê da dikarin mişteriyan werbigirin ku belgeya têkildarî Testa Nerênî, vaksînekirin an Başbûnê were raberkirin û ev babet divê heyama mayînê da li ber dest be.
• Rêveberên mekanên werzişî yên ne-gelemperî divê nûnerekî KOVÎD-19ê diyar bikin û planeke pêşîlêgirtina ji KOVÎD-19ê pêş bixin û cih bînin.

Derbasbûna bo cihên seyranê di navbera saet 5:00 b.n û 12:00 da rêpêdayî ye. Ev babet pêkhatî ji hewzên avjeniyê, fêrgehên reqsê, erdên lîstinê yên sergirtî, parkên ajelan, baxên Giyanasiyê û baxên jalelên kovî ye. Derbasbûna bo van navendên gerr û seyranê di şert û mercên jêrê da rêpêdayî ne.

• Di dema seredanê da, divê navbira herîkêm a yek mitrî di navbera kesên ku li malekê najîn da were berçavgirtin û di atmosferên sergirtî da divê maskeya FFP2 ya bêyî derika bêhnkişandinê were danîn.
• Rêveber divê piştrast bibin ku hejmara herî pirr a seredanerên bi awayê hevdem li navenda gerr û seyranê da ne bi awayekî be ku 10 m² atmosfer jibo her seredanerekî hebe (heke beşa seredaneran biçûktir ji 10 m² be, her carê tenê seredanerek dikare derbasî nav wê bibe).
• Rêveber tenê di rewşekê da dikarin mişteriyan werbigirin û bipejirînin ku belgeya têkildarî Testa Nerênî, vaksînekirin an Başbûnê raaber bikin û ev babet divê di heyama Mayînê da li ber dest be.

Bernameyên perwerdehiya derveyî Bernameyê jibo xortan û karê Xortan an komcivînan di çarçova kampên betlaniyê yên di çavdêriyê da, bi herîpirr 50 kesan rêpêdayî ye.

• Beşdar di dema yekemîn derbasbûna bo kampa betlaniyê, tenê bi raberkirina belgeya selimandina encama nerênî ya testê, vaksînekirina Koronayê an başbûnê tên wergirtin û ev yek divê jibo heyama komcivînê an heyama kampa betlaniyan li ber dest be.

• Çavdêr divê herîpirr her heft rojan Belgeya têkildarî Testa Nerênî, vaksînekirin an Başbûnê raber bikin an dema têkiliya digel beşdaran û çavdêrên din, maskeya FFP2 ya bê fîlter dayînin.

Bernameya neteweyî ya vaksînekirina KOVÎD-19ê rêzebendiya wergirtina vaksîneya Vîrûsa Koronayê li Otrîşê diyar dike. Bernameya vaksînekirina KOVÎD-19ê li gorî tamî û tewsiyeyê Komîteya Neteweyî ya Vaksînekirinê ji aliyê Wezareta federal a karên civakî, tendurustî, lêmiqatebûn û piştevaniya ji mafên bikarêneran va hatiye amadekirin. Ev bername di sê qonaxa da cih tê. Li gorî vaksînên heyî, di asta yekem da komên pêkhatî ji kesên berziyan, yanî kesên ku li ber xetereke zêde ya tûşbûna bi cûreya giran a nexweşiya KOVÎD-19ê nean kesên ku metirsiya tûşbûna bi nexweşiyê di wan da zêdetir e, tên berçavgirtin. Bernameya vaksînekirina KOVÎD-19ê rêbera ku pêwîst cih bê jibo tevahiya navendên vaksînekirinê li Otrîşê ye.

Yekemayetiya sereke, bikaranîna vaksînên heyîbi baştirîn awayê pêkan û destûrdana her dozeke vaksînê ye. Divê pêşî li avêtina vaksîna bikarnehatî bi her awayekî were girtin.

Tu dikarî bernameya niha ya vaksînekirina KOVÎD-19ê li ser rûpela têkildarî destûrdan û organîzekirinê bibînî.

Parêzgehên federal berpirsa cihanîna niha ya bernameya Vaksînekirina KOVÎD-19ê ne. Ena plandarêştin, organîzekirin û destûrdana niha ya vaksînekirina Vîrûsa Koronayê bi rê ve dibin.

Belê. Di komên bi yekemayetî da, heke li gorî lêzanînên heyî pêwîstiyek hebe, tewsiyeya niha ya Komîteya neteweyî ya Vaksînekirinê an rewşa Epîdemiyolojîk li navçeya têkildarî, renge kesine taybet zûtirkê bên vaksînerkirin.

Heke ev yek pêwîst be, jibo organîzekirina bibandor a vaksînekirina Vîrûsa Koronayê û pêşîlêgirtin ji dûrhavêtina vaksînê di kêliya dawî da, tu dikarî yekemayetiya diyarkirî di babetên cuda da neşopînî. Her dozeke mayî ya vaksînê divê di dema herî lez da were lêdan, heta heke ev yek bi vê wateyê be ku carinan kesin vaksînê bistînin ku di koma têkildar jibo wergirtina vaksînê di wê demê da nebin.

Li gorî hewcetiyên lihevaliyayî yên têkildarî xwedankirin û zimhêrkirina vaksînê û hewcetiya bi lêdana çend dozan, renge pêwîst be ku ji hêla organîzekirin û amadekariyan va, ji pêwîstiyên bernameya vaksînekirina KOVÎD-19ê dûr bibî.

Dorgirtin jibo vaksînekirina Vîrûsa Koronayê bi riya platforma dora hevdîtin û seredanê li parêzgehên federal pêk tê: Vaksînekirina Vîrûsa Koronayê - Aniha dorê (nobetê) bigire!

Belgeylên jêrê divê di nobeta vaksînekirinê hevrê digel te bin:

• Hejmara sîgortaya Civakî ya te (E-Card)
• Destûra vaksînekirina te (heke heye)
• Destûra alerjiya te (heke heye)
• Dilxwazî: "Belgeya lêzanînan û belgeyên têkidlarî vaksînekirina KOVÎD-19ê".

• Bijîşkên gelemperî û şêwirmendên pispor,
• Bijîşkên kar û bijîşkên dibistanê,
• Fêrxwazên kar bi hevkariya bijîşkêîn rêpêdayî jibo pêkanîna pîşeya têkildar bi awayê serbixwe,
• Bijîşkên karbesbûyî bi hevkariya bijîşkên ku rêpêdayî jibo pêkanîna pîşeya têkildar bi awayê serbixwe ne,
• Bijîşkên derveyî bi hevkariya bijîşkên ku rêpêdayî jibo pêkanîna pîşeya têkildar bi awayekî serbixwe ne,
• Xwendekarên bijîşkiyê bi destûrkara bijîşk û di bin çavdêriya wî/wê da (wek mînak li navendeka vaksînekirinê ji aliyê desteya tendurustiya navçeyî va),
• Kedkarên tendurustiyê û perestarên bi bawername li gorî destûrkarên nivîskî yên bijîşkekî,
• Pîrabijîşkên alîkarîgihan an beşa acîl bi destûra bijîşk û di boin çavdêriya wî/wê da piştî bidawîhatina fêrkirina guncan.

Hemî kesên ku destûra wan a lêdana derziyê heye jî renge vaksînekirinê di rewşa pêwîst da amade bikin; ev amadekirin renge ji aliyê kedkarên dermansaziyê yên munasib va jî pêk were.

Pêwîstiyên profesiyonal jibo pêkanîna vaksînekirina Vîrûsa Koronayê li "Pesendnameya pêwîstiyên profesiyonal û pîşeyî jibo lêdana derziya vaksîna KOVÎD-19ê" ya roja 03.12.2020 hatine diyarkirin (gerçî ku ev pesendname hîn jî pêkhatî ji destûra vaksînekirinê jibo alîkarîgihan û pîrabijîşkan nîne).

Li gorî lêzanînên teknîkî, vaksîna Comirnaty ya berhemhatî ji aliyê kompaniya BioNTech/Pfizer bi awayê vaksîna dudozî bi navbira 19-42 rojan tê lêdan.

Li gorî lêzanînên teknîkî, vajsîna COVID-19 Vaccine Moderna ya berhemhatî ji aliyê kompaniya Moderna'yê va bi awayê dudozî bi navbira 21-42 rojan tê lêdan.

Li gorî rewşa epîdemîk a heyî li Otrîşê û pêşketina vaksînekirina niha, Komîteya Neteweyî ya vaksînekirinê tamî p pêşniyar dike ku navbira du vaksînên mRNA yên heyî ji aliyê BioNTech/Pfizer û Moderna zêde bibe: Vaksînekirina duyem divê di hefteya şeşem a piştî yekem vaksînekirinê pêk were. Dorên vaksînekirinê ku pêştir hatine diyarkirin nabe ku paşda bikevin.

Vaksîna Vaxzevria ya berhemanîna ji aliyê kompaniya AstraZeneca'yê wek vaksîneke dudozî tê lêdan; Komîteya neteweyî ya Vaksînekirinê navbireka demî ya 11-12 hefteyî tewsiye dike.

Vaksîna COVID-19 Vaccine Janssen a berhemanîna ji aliyê kompaniya Johnson&Johnson (Janssen) bi awayê vaksîna tekdozî tê lêdan.

Di dema niha da heyama dawî ya parastina pêkhatî ji vaksînekirina li hemberî Vîrûsa Koronayê jibo tu yek ji vaksînên rêpêdayî diyar nîne. Loma ev yek jî diyar nîne ku kengê dê hewcetî bi xurtkeran heye û gelo qet hewcetî bi wan heye an na. Li gorî encamên pirtir ên pêkhatî ji lêkolînên zêdetir, dê tamî û tewsiyeyên zêdetir li ber dest bin.

Li gorî encama lêkolînên zanistî yên niha, vaksînekirina Vîrûsa Koronayê parastina kesane zêde dike. Di asta kesane da, vaksînekirin tê vê wateyê ku xetera lewitîna bi SARS-CoV-2 û nexweşiya giran an heta mirin ji ber KOVÎD-19ê digihêje asta herîkêm. Heke kesek bi awayekî istîsna tevî pêkanîna vaksînekirinê tûşî KOVÎD-19ê bibe, nexweşî dê gelekî nizimtir be, di halekî da ku pêşî li dûhatan û mirinê tê girtin.

Her wiha mirov dikare wiha bisêwirîne ku vaksînekirina Vîûrsa Koronayê dê bibe barekî kêmtir ê vîrûêsê û loma keesên vaksînebûyî di asteka kêmtir da vîrûsê hildigirin. Li gorî dane û lêzanînên niha, wisa tê gumankirin ku vaksînekirina Vîrûsa Koronayê her wiha dibe sebeba kêmbûna assta veguhestina Vîrûsê.

Asteka diyarkirî ya parastinê em dikarin 22 rojan piştî doza yekem jibo tevahiya vaksînên heyî çaverêtî bikin. Tevî vê yekê, ev yek teqez jibo giştan durust nîne û renge di kesên cûrbicûr da ciyawaz be. Loma gelekî girîng e ku tevahiya vaksînekirinên pêşniyarkirî di heyamên demî yên pêşniyarkirî jibo ewlehkirina tam pêk bên.

Jibo misogerkirina parastina tam û mayînde, li gorî cûreya vaksînê û lêzanînên teknîkî, divê vaksînekirina soza duyem ji vaksîna têkildar pêk were. Heke kesek bi awayekî istîsna bi SARS-CoV-2 bikeve an tevî pêkanîna vaksînekirinê tûşî KOVÎD-19ê bibe, nexweşî dê gelekî nizimtir be, di halekî da ku pêşî li dûhat û mirinê heta radeyeka zêde dê were girtin.

Li gorî zanîna niha, vaksînekirina Vîrûsa Koronayê parastina kesane pêk tîne. Her wiha qasa ber bi zêdebûnê ya daneyên komkirî yên têkildarî bikaranîna vaksînên KOVÎD-19ê nîşan dide ku kesên vaksînekirî ji ber hebûna barê vîrûsî yê kêmtir, vîrûseke kêmtir hildigirin û loma pêka kesên ku nehatine vaksînekirin, bi qaseke kêmtir nexweşiyê vediguhezînin. Bandora dawî yta vî karî hîn nikare were diyarkirin (û pîvandin) û renge li gorî cûreya vaksînê û cûreya lewitînera SARS-CoV-2 ciyawaz be.

Her wiha kesin hene ku pêştir bi nexweşiya SARS-CoV-2 a bi nîşane ketine û piştra careke din nexweş bûne, lê di van babetan da jî wiha tê gumankirin ku roleke girîng a wan di veguhestina nexweşiyê da tune. Bi vî awayî, ev yek di warê rêveberiya kesên di têkiliyê da, di rewşa têkiliya digel kesekî ku encama testa SARS-CoV-2 a wî/wê erênî bûye, tên berçavgirtin. Heke têkiliya kesên vaksînekirî digel kesekî ku testa wî ya SARS-CoV-2 erênî bûye, hebe, ev kes dikarin wek kesên di têkiliyê ji desteya II bên hesab (ji roja 22an piştî doza yekem heta şeş mehan piştî doza duyem).

Kiryarên parastinê yên dikarin cih bên weke bikarnaîna neçarî ya rûvekên bêhnkişandinê yên parastinê FFP2 (maskeya FFP2) yên bêfîltir an maska bi standarda herîkêm a beranber, an sînordariyên gelemperî jibo derketinê divê heta dema hejmareke guncan û pêwîst a kesan vaksîneya Vîrûsa Koronayê wergirin, bên berçavgirtin.

Kesên ku alerjiyeka naskirî bi wan ra heye, weke alerjiya li hemberî metaryalên heyî li hewa weke gerda gulan an tep û tozza li malê, dikarin li hemberî KOVÎD-19ê bên vaksînekirin û divê vî karî bikin. Her cûre alerjiyek di heyama gotûbêjeke ronker digel bijşk tê vekolandin. Loma derstûrên têkildarî alerjiyê dibê di nobeta vaksînekirinê da bi xwe ra bînem ji ber ku ewna pêkhatî ji hin lêzanînan derbarê Alerjenê (Allergen) ihtimalî ne. Kesên bi Alerjî piştî vakssînekirina Vîûrsa Koronayê divê 30 deqîeqeyan li navenda Vaksînekirinê di bin çavdêriya bijîşk da bimînin.

Heke heta niha piştî pêkanîna vaksînekirina pêşî, te bertela alerjîk (anafîlaksî) hebûye, divê vê mijarê beriya pêkanîna vaksînekirina Vîrûsa Koronayê ji bijîşk ra bibêjî.

Lêzanînine sînordar dabarê bikaranîna vaksîna KOVÎD-19ê jibo jinên ducanî hene, tevî vê yekê tu yek ji van babetan mijareke berbiçav ranegihandine.

Ji wê demê da daneyên bi taybet derbarê vaksînên mRNA'yê hatine weşandin û ji ber vê yekê pêkanîna vaksînekirina jinên ducanî bi vaksîna mRNA'yê tê vebijartin. Jinên ducanî di rewşa tûşbûna bi KOVÎD-19ê li ber xetera nexweşiya giran in. Piştî nirxandina deqîq û pîvandina rêjeya sûd an metirsiyê bi awayê takekesîm jinên ducanî diakrin bi vaksîna mRNA'yê li hemberî KOVÎD-19ê bên vaksînekirin. Ev daxwazaek derveyî labelê ye ku divê bi awayekî belgewar û bi dakûmênt lê were vegerandin. Paşdaxitina vaksînê bo sêmehiya duyem an sêyem a salê wek kiryareka pêşîlêgir jibo sekinîna li dijî her cûre nîgeranioyeka teorî hatiye pêşniyarkirin.

Beriya vaskînekirinê tu hewcetiyek bi pêkanîna testa normal a ducanîbûnê tune. Di rewşa ku ducanîbûn teqrîben ji dema lêdana derziya vaksînê dest pê bibe, tu tewsiye û tamiyek jibo bidawîanîna ducanîbûnê tune. Her wiha nabe ku ducanîbûn wek ducanîbûneke pirrxeter were zanîn.

Di dema niha da gelek lêkolîn derbarê bandora vaksîna KOVÎD-19ê li ser zarokan pêk tên. Di Nîsana 2021ê da, BioNTech/Pfizer daxwaza piştrastkirina vaksîna Comirnaty jibo kesên mezintir ji 12 salî da ku di dema niha da ji aliyê Ajansa dermanên Ewropî va tê piştrastkirin û erêkirin.

Kesên tûşbûyî bi nexweşiya xedar tenê di rewşa başbûna tam û bidestxistina tendurustiya xwe divê li dijî KOVÎD-19ê werin vaksînekirin.

Heke kesek pêşûtir tûşî nexweşiya SARS-CoV-2 bûbe û baş bûbe û ev yek bi testa biyolîjîkî ya molekûlî jî were piştrastkirina, vaksînekirina li dijî KOVÎD-19ê jibo heyama 6 heta 8 mehên tê pêwîst nake. Bi testa pûçkirina (neutralisation) erênî (nebûna têkiliyê!), vaksînekirin divê bi qasî 3 mehan were paşdaxistin. Lêdana dozeke vaksînê piştî wê di her du babetan da tê pêşniyarkirin.

Heke nexweşiya SARS-CoV-2 bi bikaranîna testa biyolojîkî ya molekûlî di heyama demî ya navbera doza yekem û duyem da hatibe piştrastkirin, li gorî zanîna niha, doza duyem, divê bi qasî 6-8 mehan were paşdaxistin.

Vaksînekirina Vîûrsa Koronayê xetera tûşbûna bi SARS-CoV-2 û nexweşiya giran an heta mirina ji ber KOVÎD-19ê kêm dike. Her wiha em dikarin wiha guman bikin ku vaksînekirin dibe sebeba barekî kêmtir ê vîrûsê û loma kesên vaksînekirî di asteke kêmtir da nexweşiyê vediguhezînin.

Tevî vê yekê, ji ber hejmareke diyarkirî ji şêniyên malên salmezinan û navendên lêmiqatebûnê ji ber hegerên bijîşkiyê nayên vaksînekirin, jibo pêşîlêgirtina li belavbûna kontrolnebûyî ya tûşbûna bi SARS-CoV-2 li nav kesên ku nehatine vaksînekirin, divê testên taybet û kiryarên paqijiyê di heyama pandemiya niha da bi mebesta parastina van kesan bên domandin.

Heta dem aku lêzanînine zêdetir li ber dest nebin, bernameyê testên heyî û kiryarên paqjiyê divê bên domandin.

Belê. Bertekên diyar pirrî caran piştî vaksînekirina li dijî Vîrûsa Koronayê diqewimin, lê ev bertek bi giştî di heyama çend rojan da xwebixwe ji nav diçin. Şê, sorbûn û werimîn dikare bi awayekî normal di cihê derzîlêdanê da pêk were. Bertekên poêreyî yên pirr nasyar ên din pêkhatî ji westiyan, serêş, êşa masûlke an movikan, werimîna girêkên lymph, Dilrabûn/vereşîn, Ta (germahiya leşî) an hejiyan e. Gelekî nasyar tê vê wateyê ku zêde ji kesekî di her deh kesên vaksînekirî da tûşî wan dibe.

Bijîşkê ku berpirsê te ye (an tu bixwe) dikarî dûhatên pêreyî yên gumanbar li malpera nebenwirkung.basg.gv.at ragihînî. Lêzanînên zêdetir derbarê rapora dûhatên pêreyî yên bişik li vê adresê hene: www.basg.gv.at/marktbeobachtung/meldewesen/nebenwirkungen.

Qanûna ziyana têkildarî vaksînekirinê (Vaccination Damage Act) van cûre ziyanên lêketî li tendurustiyê digire bin sîvana piştevaniya xwe. Li gorî vê qanûnê, divê dewlet ziyanên ku ji ber vaksînelêdanê çêbûne, bicebirîne. Ev rêzik û qanûn vaksînên ku li ser xêra tendurustiya gelemperî tên pêşniyarkirin, li gorî rêzikên têkildarî vaksînên pêşniyarkirî jibo pêşîlêgirtin li xetera têkildarî tendurustiya gelemperî ya gel, dixe bin sîvana piştevaniya xwe. Vaksînekirina li dijî Vîrûsa Koronayê li van rêzikan hatiye zêdekirin.

Belê. Her yek ji vaksînên piştrastkirî jibo pêşîlêgirtin ji nexweşiya giran û mirinê bibandor in, hatine testkirin û baş in. Dema axaftina derbarê "Rêjeya/sedaneya dijberiyê" divê vê yekê bizanî ku tu vaksînek tune ku sedî 100 (100%) parastinê misoger bike.

Vaksînekirina tam a li dijî Vîrûssa Koronayê xetera tûşbûna bi nexweşiya giran an mirina ji ber KOVÎD-19ê digihîne asta herîkêm. Vaksînekirina li dijî Vîrûsa Koronayê di dema niha da cûreya herî bibandor a parastina kesane li hemberî nexweşiyê raber dike. Heke kesek bi awayekî istîsna bi SARS-CoV-2 bilewite û tevî vaksînekirinê, dîsan jî tûşî KOVÎD-19ê bibe, nexweşiya wî dê gelekî nizim be, di halekî da ku pêşî li dûhatên pêreyî û mirinê heta radeyeka zêde digire.

Di dema niha da bi awayekî tekûz diyar nîne ku gelo vaksînên heyî dikarin li ser veguhestina nexweşiya ji ber SARS-CoV-2 bandor bikin an tenê parastina kesane (parastina takekesî) raber dikin. Lêkolînan nîşan daye ku kesên nexweş, tevî vaksînekirinê, asteka kêmtir a rijiyana vîrûsî (kêmbûna barê vîrûsî) nîşan didin û ji ber vê yekê bi qaseke kêmtir nexweşiyê vediguhezînin û di encamê da vaksînekirina li dijî vîrûsa Koronayê dibe sebeba veguhestina kêmtir a vîrûsê. Ev bandor hîn bi awayekî dawîn nehatiye diyarkirin û renge girêdayî bi vaksînê û cûreya SARS-CoV-2 ya lewitîner jî be. Kiryarên parastinê yên cûrbicûr wek danîna neçarî ya rûvekên bêhnkişandinê yê parêzer ên FFP2 (maska FFP2) yên bêfîltir an maska bi standarên herîkêm ên beranber an qerentîneya neçarî piştî hatina bo Otrîşê, an sînordariyên gelemperî jibo derketinê divê heta wê demê ku hejamreka pêwîst a kesan werin vaksînekirin û lêzanînên têkildarî bikevin ber dest, bên berçavgirtin.

Test bi awayê xwebexş û dilxwazî cih tê. Ev test di qasa mezin da, dixwaze heta radeya pêkan kesine pirtir jibo pêkanîna KOVÎD-19ê mijûl bike. Armanc naskirina kesên tûşbûyî ûş di encamê da kontrolkirina tûşbûna bi nexweşiyê ye.

Tevahiya welatên ku ji temenê dibistanê va li Otrîşê dimînin, dikarin têda beşdar bibin. Kesên ku jibo karkirin an xwendinê li Otrîşê ne jî dikarin têda beşdar bibin. Kesên bin temenê qanûpnî divê ji aliyê dêbav an sergêrê qanûnî va bên hevrêtîkirin.

Kesên jêrê nakevin bin testê:

• kesên ku tûşî hin nîşaneyan bûne ku nîşana tûşbûna bi KOVÎD-19ê ye (Di vê babetê da, ji kerema xwe digel bijîşkê gelemperî an xetê telefonê ya tendurustiyê bi hejmara 1450 bikeve têlkiliyê)
• kesên ku ji ber nexweşekî din bi tamî li malê dimînin,
• kesên ku ji ber erênîbûna testa SARS-CoV-2 di heyama sê mehên bihurî da ji aliyê rayedaran va neçar bûne ku li mala xwe bên qerentînekirin,
• kesên ku di dema niha da li malê di rewşa Qerentîneyê, îzolekirin an mayîna navmalî da ne,
• kesên ku ji berê va jibo dora serlêdana fermî ya din hatine berçavgirtin,
• kesên ku ji ber karê xwe bi awayekî berdewam tên testkirin (wwek mînak kedkarên beşa Tendurustiyê), û
• zarokên ku hîn neçûne dibistana neçarî.

Kesên ku li nexweşxaneyê hatine razandin û rûniştiyên malên Salmezin û Extiyaran û Navendên Lêmiqatebûnê, koma têkildar jibo van testan nînin. Babeta dawiyê bi awayekî rêkûpêk ji ber tevdîrên din dikevin ber testê.

Dermanxane testa bêpere ya Antîjena KOVÎD-19ê tenê jibo kesên bêyî nîşaneyê û bi sîvana sîgortaya civakî ya pêbawer poêk tînin. Heke tu tûşî nîşaneyên weke kuxîn, hatina av û şilika bêvil an astengiya bêhnkişandinê bûyî an heke te hesta bêhnkirin an çêjîna xwe ji dest daye, telefona bijîşkê xwe yê gelemperî an xetê taybet ê tendurustiyê bi hejmara 1450 bike.

Li hin parêzgehên federal navendên taybet ên testê jibo kesên bi nîşane hatine vekirin. Jibo wergirtina lêzanînên zêdetir seredana malpera parêzgehên federal ên têkildar bike.

Xerc û mesrefa testa KOVÎD-19ê di bingeh da tenê jibo kesên bi sîgorta (bîmekirî) bi riya Civata sîvan a raberkerên xizmetên sîgortaya civakî (ÖGK- bi navê berê yê Sindoqên sîgortaya tendurustiyê yên navçeyî, SVS-GW – Pîşe, SVS-LW -, Cotkarî, BVAEB-OEB – kedkarên dewletê û BVAEB-EB – Rêya Hesin û maden) û kesên bîmekirî bi riya KFA ya Viyenê, KFA'ya Grazê, KFA'ya Salzbûrgê û sîgortaya nexweşî û bûyeran a fêrkarên Otrîşa jorîn, tê piştgirîkirin û dabînkirin.

Helbet şêwaza dabînkirina mesrefa testê ya kesên bi sîgorta bi riya sindoqên din ên tendurustiyê jî tê vekolandin. Di vê navberê da kesên ziyandîtî dikarin sûdêç û mifayên testa bêûere li navendên testê yên di bin çavdêriya parêzgehên federal û şaredariyan behremend bibin.

Kesên ku tenê sîgortaya kesane û taybet hene divê mesrefa testê bidin û piştra cubrankirina mesrefê ji kompaniya sîgortaya xwe daxwaz bikin.

Tu divê ji dermanxaneya têkildar dorê werbigirî: An bi riya “Österreich testet” an bi riya telefona bi hejmara bêpere ya 0800 / 220 330 ku her rojê ji 7ê beyanî heta 10ê êvarê bersiv dide.

Heke kesek nekare dora serlêdanê bi awayê Online diyar bike, dikare serlêdana xwe ji aliyê kesekî pêbawerkirî diyar bike. Ji ber vê yekê, renge çend reserv bi riya hejmareke telefona destan an adresa Email'ê pêk bên. Piştrastkirinên dora serlêdanê û encamên testê bi kodeyekê ku nîşan dide ji bo çi kesî ne, tên vegerandin. Ev kode pêkhatî ji tîpên yekem ê navê kesê têkildar û du reqemên dawiyê yên sala Jidayîkbûna wî ne.

Hin parêzgehên federal derfeta reservkirina telefonî jî raber dikin.

Karta xwe ya elektronîkî bi xwe ra bibe cihê testê. Ev kart jibo piştrastkirina pênaseya te tê bikaranîn.

Testên Antîjen ji aliyê pisporên pizişkî va cih bê. Heke li dû encama erênî ya testa Antîjenê, pêkanîna testa PCR'ê pêwîst e, 'Swab'a vî karî jî dê ji aliyê kadroya bijîşkiyê va pêk were. Aliyên cihanînê dê ji aliyê kedkarên rêveberiyên parêzgehî û Şaredariyan, hêzên çekdar, Xaça Sor, hêzên agirkuj ên xwebexş û xwebexşên din cih bê.

Raayedar kesê tûşbûyî neçar bi qerentînekirina xwe û testa dubare bi riya testa PCR'ê dikin. Lêzaînnên kesên ku 48 saetan beriya pêkanîna testê li ber xetera têkiliya digel kesê testkirî bûne, tên komkirin. Heke testa Antîjena erênî bi riya testa PCR'ê jî were piştrastkirin, kesên ku di têkiliya digel kesê tûşbûyî da bûyî, derdem ji aliyê rayedaran va neçar dibin ku bikevin qerentîneya navmalî.

Heke encama testa PCR'ê nerênî be, şerta qerentînekirina kesê lewitî tê rakirin û digel kesên ku têkiliya wan digel babeta Gumanbarê tûşbûnê hebûye, têkilî nayê girtin.

Jibo encameke erênî ya piştrastkirî: Heke tu nîşaneyek di dema qerentînekirina navmalî da tunebe, ev îmkan heye ku qerentîneya navmalî piştî 10 rojan bi dawî were. Heke nîşan di heyama dewreya 10 rojî ya qerentîneya navmalî biqewimin, divê digel bijîşkê gelemperî têkilî were girtin. Heke nîşaneyên lawaz û hindik bin, 48 saetan piştî bidawîhatina nîşaneyan (ji bilî jidestdana berdewam a hesta çêjkirinê, ku berbenda bidawîanînê nabe, tenê piştî derbasbûna 10 rojan ji qewimîna van nîşaneyan, dikare dewreya qerentîneya navmalî were bidawîanîn. Hûrgiliyên têkildarî vê babetê dikarî di tamî û tewsiyeyên têkildarî derketina babetên tûşbûna KOVÎD_19ê ji qerentîneya navmalî peyda bikî.

Heke pêkan e, testa dubare ya PCR divê derdem û di heman rawestgeha testê ku testa Antîjenê têda pêk hatiye, pêk were. Di her rewşê da, testa dubare ya PCR divê di heyama 24 saetan da pêk were.

Dora seredala serxet (online), vekolandina bilez di roja testê da pêkan dike. Encama testê di heyama 15-30 deqîqeyan da were raberkirin. Di rewşa erênîbûna encamê da, 'swab'eke jibo testa PCR tê raberkirin û kiryarên din dê bên organîzekirin. Her wiha seredana beşa jêrê bike: Heke encama testa Antîjenê erênî be, dê çi biqewime?

Encama testa nerênî tenê tê vê wateyê ku tu di dema testê da, tûşî SARS-CoV-2 nebûyî. Kiryarên li gorî rêzikên awarte yên KOVÎD-19 û tamî û tewsiyeyên gelemperî yên paqijiyê (Navbirdanîna fîzîkî, şûştina destan û sînordarkirina tlêkiliyên civakî) bêyî encamên testê hema wisa tên sepandin.

Testên Antîjenê bi bikaranîna 'Swab'a Bêvil (Siemens and Roche) pêk tên. Testên PRC jî heke pêwîst be bi bikaranîna Swab'a bêvil pêk tên.

Hûrgiliyên her kesî dê bên wergirtin û dora seredanê jibo her kesî bên diyarkirin. Cûreyên taybet ji dora seredanê di her rawestgeheke testê da heye. Heke dixwazî hevrê digel malbata xwe werî testkirin, em tamî û tewsiye dikin ku heman dora seredanê bibijêrî. Reserv dikare jibo gişt endamên malbatê biu heman hûrgiliyên têkiliyê (hejmara telefonê an adresa Email'ê) were pêkanîn.

Na, testa di bin vê bernameyê da li seranserî Otrîşê xwebexş û dilxwazî ye.

Her encama erênî careke din bi encama testa PCR tê vekolandin. Ev kar pêşî ji encamên erênî yên derew digire.

Nav,heke piştî testê, encama tûşbûna te bi SARS-CoV-2 erênî be, divê tu bixwe vê mijarê ji xwedîkarê xwe ra ragihînî.

Ev bername pêkhatî ji testê li gorî Beşa. 5a ji Qanûna Nexweşiyên Vegir (Epidemics Act) e

Xetê servîsa ELGA ji 7ê b.n (beriya nîvro) heta 7ê p.n (paş nîvro) ji Duşemî heta Îniyê li seranserî welêt bi riya hejmara 050 124 4411 li ber dest e. pirsên gelemperî yên têkildarî kîtên bêpere yên testa kesane dikarî bi riya vê xetê bipirsî.

Tu dikarî lêzanînên zêdetir ji malperên ELGA'yê werbigirî.

Di esas da, kîta testa kesane li hemî dermanxaneyên hevkar tên belavkirin. Jibo bidestxistina vê kîtê, bi riya înternetê an telefonê bi dermanxaneya têkildar ra bikeve têkiliyê.

Kesên ku aniha endamê ELGA'yê nînin, dikarin daxwaznameya têkildar li vê malperê tijî bikin: www.sozialversicherung.at/covidtests. Heke te sîgortaya pêbawer a tendurustiyê hebe, nameya piştrastkirinê dê bi riya postê bo navnîşana te were şandin.

Piştî raberkirina nameya piştrastkirinê li her yek ji dermanxaneyên gelemperî, tu dikarî her mehê pênc kîtên bêpere yên testa kesane werbigirî. Dermanxane jibo her doreke (nobeteke) kîtê morekê li nameya piştrastkirinê lêdixe.

Ji ber ku ev pêvajo vê dawiyê û ji 20ê Nîsana 2021ê va dest pê bûye, yekemîn pênc kîtên testa bêpere yên têkildarî daxwazên meha Nîsanê dikarî heta 15ê Gulana 2021ê werbigirî.

Tu dikarî lêzanînên zêdetir ji malperên ELGA'yê werbigirî.

Heke tu tev li ELGA'yê bibî û hêjatiya te were piştarstkirin, reçeteya te dê di yekemîn roja meha din di servîsa Reçetenivîsîna elektronîkî ya dermên da were tomarkirin. Tevlîbûna dubare bo şêwaza "Lêvegera li raborî" ne pêkan e.

Heke tu beşdarî ELGA'yê nebî, dîsa jî dikarî kîtên bêpere yên testa kesane bi riya nameya piştrastkirinê werbigirî. Jibo tijîkirina daxwaznameyê sseredana vê malperê bike: www.sozialversicherung.at/covidtests. Heke rewşa beşdariya te neyê guhertin, kîtên bêpere û belaş ên testa kesane di pêşerojê da bi awayê xwebixwe wek endamê ELGA'yê dê bigihêjin destê te. Bi vî awayî nameya piştrastkirinê tê betalkirin.

Li kompanî û şirketên ku hejmara kedkarên wan herîkêm 50 kes e, bijîşkê kar-dermanî berpirsê cihanîna testan e. Heke hejmara kedkarên kompaniyê ji 50 kesî kêmtir be, test bi hevkariya wek mînak bijîşk, dermanxane, navendên xizmetên awarte an şirketên din cih tê. Berpirsiyariya nimûnegirtinê jî dê li ser ustiyê van saziyan be.

Beriya vekolandin û proseskirina daneyan, kesê beşdar di testê da divê vebêjnameya parastina daneyan wajo bike. Kompanî divê van vebêjnameyan kom bikin.

Ev vebêjname li gorî destûrkarên dijwar ên "Qanûna gelemperî ya Parastina Dane û Lêzanînan" tên ragirtin. Tevahiya dane û lêzanînên komkirî, ji wan encama testan, derbasî ofîsa Bijîngkirinê dibin. Helbet encamên erênî di sîstema raporşandinê ya Pandemînasiyê da jî tên tomarkirin.

Tenê bijîşkê kar-dermanî û kadroya bijîşkî dê bikarin encamên testê bibînin. Xwediyê kar dikare tenê estatîstîk û amarên giştî yên bê-nav bibîne, ne ku daneyên kesên beşdar di testê da.

Ji ber ku testên têkildarî kar û pîşeyan di bernameyekê da dikevin bin sîvana sunside'ê, kar û pîşe nikarin mesrefa zêdebarî bistînin. Ev test belaş in.

Tu dikarî lêzanînên zêdetir bi riya malpera Odeya Aborî ya Otrîşê werbigirî.

Tevahiya welatiyên niştecihê Otrîşê, ji temenê dibistanê û mezintir dikarin testê bidin. Kesên ku jibo kar an perwerdehiyê li Otrîşê dijîn jî dikarin testê bidin. Bav/dayîk an sergêrê (serperişt) qanûnî divê hevrêtiya zarokê xwe yê biçûk bike.

Dem aku jibo testa bêpere diçî, divê belgeya wergirtina dor û nobetê digel xwe bibî. Ev belge dikare bi awayê kaxezî an elektronîkî were raberkirin. Pênaseya mirovan bi karta naskirinê ya bi wêne tê piştrastkirin. Di hinek parêzgehên federal da, raberkirina karta elektronîkî jî pêwîst e. Jibo bidestxistina lêzanînên zêdetir sseredana malpera parêzgeha federal a têkildar bike.

Her wiha pêwîst e ku maskeyeka FFP2 tev xwe bibî û maskeyê daynî.

Dora tomarbûyî dikare di her demekê da were betalkirin. Jibo vî karî divê li ser lînka ku di Email'a piştrastkirina dorê da hatiye nivîsandin, kilîk bikî. Jibo piştarstkirina betalkirina dorê, divê roja jidayîkbûna xwe binivîsî. Heke te bi riya telefonê dor girtibe, divê careka din bi hejmara 0800 / 220 330 ra bikevî têkiliyê.

Tu dikarî nivîseka dorê di her demekê da ji nû va çap bikî. Jibo vî karî divê li ser lînka ku di Email'a piştrastkirina dorê da hatiye nivîsandin, kilîk bikî. Jibo piştarstkirina betalkirina dorê, divê roja jidayîkbûna xwe binivîsî.

Heke tu roja jidayîkbûna xwe di pêvajoya ragihandina encama testê çend caran bi şaşitî binivîsî, têketina te dê ji ber hegerên ewlehiyê were astengkirin. Jibo rakirina vê astengiyê, divê telefonî xetê taybet bi hejmara 0800 / 220 330 bikî.

Veguhestina kes-bi-kes riya herî girîng a veguhestina nexweşiyê ye. Ji bilî teşenekirin û şilikên riyên bêhnkişandin û ava devî, veguhestina bi riya jêçûyên leşî (mîz û gû) û şilikên leşî (xwîn, teşemekên pişikê, movik û …) pêkan e. Veguhestina vîrûsê ji kesê lewitî bo kesên din renge 1 heta 2 rojan beriya xuyabûna nîşaneyan pêk were. Ev ihtimal heye ku kesên lewitî û tûşbûyî yê bê nîşane jî vîrûsê veguhezînin kesên din (veguhestina bê nîşane), lê ev babet heta asta ku em pê dizanin, xwedan roleke ewqas mezin di pêvajoya veguhestinê da nînin.

Kiryarên jêrê tên pêşniyarkirin:

• Destên xwe çend caran di rojê da bi av û sabûnê an madeyeke dezenfektekirinê ya bi elkolê bişû.
• Di dema kuxîn an bêjinînê da, dev û bêvilê xwe bi destmaleke kaxezî (û ne bi dest) bigire.
• Xwe ji têkiliya rasterast tev kesên din dûr bike (Navbira herîkêm a 2 metroyî berçav bigire).
• Vaksînekirin

Nîşaneyên Vîrûsa Koronaya normal di mirovan da pirranî lawaz in. Ji nîşaneyên nasyar ên tûşbûna bi Vîrûsa nû ya Koronayê em dikarin balê bikişînin ser Ta, kuxîn, astengiya nefeskişandinê û dijwariya bêhnkişandinê. Jidestçûna hesta çêjîn û bêhnkirinê, vijikîbûn û vereşîn jî ji van nîşaneyan in. Di babetên girantir da, nexweşî renge bibe sebeba Sîng û Parsû (pneumonia), nîşaneyên bêhnkişandina giran, kêşeya gurçikan û heta mirinê. Lewitîn û tûşbûnên hindik û lawaz (bi nîşaneyên weke qerisîn û zekemê) û tûşbûnên bêyî tu nîşaneyekê jî hatine dîtin.

Dermankirin li gorî nîşaneyan, yanî bi aramkirina nîşaneyên nexweşiyê, wek mînak bi riya bikaranîna dermanê Tabirr (dijî Ta û germaya leşî) jibo kêmkirina germaya leşî, pêk tê.